Van Moof 2018 model Electrified S2 E-bike deneyimlerim

  Bir aydan beridir kullandığım VanMoof S2 hakkında bazı deneyimlerimi yazmamın iyi olacağını düşünüyorum. Kullanma kılavuzunda yazmayan ve hatta bir çok deneyimlerini paylaşanların yazdıklarında da görmediğim bazı detayları yazmaya çalışacağım.

    Genel olarak oldukça güzel bir bisiklet olduğunu gördüm, sessiz ve akıcı bir şekilde yolda ilerleyebiliyorsunuz. Elektrik motoru ön tekerlek üzerinde, öncelikle motor desteği hakkında bir kaç fark ettiğim bilgiyi yazmak istiyorum;

    - 1. vites 20km hıza kadar çıkıyor ve sonrasında 2. vitese otomatik olarak atlıyor.

    - Bisiklet ile yokuş aşağı gittiğinizde hızı 30-35 km/h yi bulabiliyor. O sıra pedal çevirmeyi bırakırsanız vites tekrar birinci vitese geri dönüyor. Tekrar pedal çevirdiğinizde ikinci vitese geçmeniz için pedalı yüksek hızda çevirmeniz gerekiyor. Bu kullanım rahatlığı açısında olumsuz bir etki yapıyor. Hâlbuki bisikletin hızına göre ikinci viteste kalsa çok daha makul olurdu.

    - Pedal desteği 1 de ise, 17km hıza kadar destek devam ediyor ve sonrasında desteği kesiyor.

    - Pedal desteği 2 ve üzerinde de ise, ikinci vitese geçtikten sonra 25km hıza kadar destek devam ediyor ve sonrasında desteği kesiyor. 25km hıza kadar pedal desteği bir çok ülkelerde kanunlarla sınırlanmış durumda. Daha yüksek hızlara çıkmak için kendi gücünüzü kullanmak zorundasınız.

    - Pedal desteği 1 de 15-16km hızda ve düz yolda yeterli desteği sağlıyor. Fakat hafif yokuş yukarı tırmanışlarda bu desteği neredeyse hiç hissetmiyorsunuz. Ya turbo düğmesine basıp destek almanız yada pedalı kendi gücünüzle çevirmeniz gerekiyor.

    - Pedal desteğini iki yöntem ile değiştirebiliyorsunuz. Birinci yöntem cep telefonunuzda ki yazılım ile (ki bisikleti kullanırken oldukça zor ve güvenlik gereği durmanız gerekiyor) yada pedal çevirmeyi bırakıp turbo tuşuna basılı tutarak pedal desteğini değiştirmeniz gerekiyor. Bu iki işlemde dikkat dağıttığı için yoğun trafik ortamlarında zor bir işlem.

    - Özellikle pedal desteği 1 de oldukça düşük pil enerjisi kullanıyor. Benim hesaplamalarıma göre 100 km bu şekilde kullanabiliyorsunuz. Pedal desteği arttıkça tabii ki pil enerjisi hızlı bir şekilde bitiyor.

    - VanMoof S2 nin iki adet pili mevcut. 1. pil elektrik motorunu destekliyor. İkinci pil ise bisikletin yönetim modülü içinde ve bu pil hem dot matrix ekranı, alarm ve kablosuz bağlantı sistemlerini besliyor. Bir çok bilinçsiz kullanıcı uzun süre bisikleti şarj etmeden bıraktığında bisikletin üzerinde ki piller derin deşarja maruz kalıyor (deep discharge) ve bisiklet arıza yapıyor. Tamiri için modülün çıkarılması ve dışarıdan müdahale ile şarj edilmesi gerekiyor. Eğer başarılı olamaz ise mecburen bu pil modülünün değişmesi gerekiyor. Elektrikli bisiklet kullanımı oldukça dikkatli bakım gerektiren birşey. Bir çok elektrikli bisikletin arızası bilinçsiz kullanımdan kaynaklanıyor. 

    - S2 yi kullanmadığım her gün %2 civarı pili boşalıyor. Sessiz bir ortamda speakerdan özellikle hışırtı sesi geldiğini duydum. Kablosuz bağlantı çipinin aktif kalması ana sebeplerden biri olabilir. VanMoof S3 modelinde derin uyku özelliği ile bunun biraz önüne geçilmeye çalışılmış fakat pratikte ne kadar işe yaradığını bilemiyorum.

    - Elektrikli bisikletlerin rutubete karşı hassas olduğu biliniyor, sürekli dışarıda yağmur, kar veya aşırı rutubetli, soğuk ve aşırı sıcak ortamlarda kalmasının elektronik parçalara ve pillere yapacağı etki unutulmamalı. Bu konuda bir çok yorum ve deneyim okudum.

    - Elektrikli bisikletinizi uzun süre kullanmayacaksanız bu pillerin durumunu mutlaka göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Özellikle 2-3 ay dan fazla sürecek atıl kalma durumuna dikkat etmek gerekiyor. Telefonunuz sadece bluetooth özelliği ile bağlanabildiği için bisikletin üzerinde ki pil durumunu uzaktan görmek imkansız. Bunun için bisikleti bir yakınınıza bırakmanız ve her ay bir iki saat şarj etmenizi önerebilirim. Eğer bu da olmaz ise o zaman bir tane akıllı priz sistemi ile bisikletinizi şarjda bırakıp akıllı priz üzerinde ayda bir şarj edebilirsiniz. Bu sayede elektrikli bisikletinizin deep discharge denilen derin deşarja maruz kalmasını önleyebilirsiniz.

    - Unutulmaması gereken diğer bir konu ise, S2 nin üzerinde ki yönetim modülü de mini bir bilgisayar gibi çalışmaktadır, firmware güncellemeleri sayesinde bir çok teknik sorunların düzeltildiği görülüyor. Kullanma kılavuzlarında da belirtildiği ve önerildiği gibi garip sorunlar ortaya çıkarsa bu modülün yeniden başlatılması (reset) gerekebiliyor. Geçen günlerde bisiklet durduğu halde dot matrix ekranında sürekli karmaşık hız gösteriyordu. Bu bazen kontrol modülünün yeniden başlatılmasını gerektirebilir. Bu işlem cep telefonunuzun üzerinde ki VanMoof yazılımı içinden dot matrix ekranın resetlenmesi ile gerçekleştiriliyor. Bu işlemi başlattığınızda bisiklet resetleme işlemini yaptıktan sonra şarj aletinin bağlanması ile yeniden başlıyor. Bu yüzden şarj aletinin yanınızda olduğundan emin olmalısınız.

    - Dot matrix ekranın reset edilmesi işlemini yukarıda yazmıştım, bu işlem aslında yönetim modülünü kapatıyor. Uzun süre park halinde bırakılacak bisikleti bu işlem ile kapatıp park halinde bırakırsak modül içindeki pilin deşarj olma süresini uzatabileceğimizi düşünüyorum. Fakat bu uzun süreli bir test gerektireceği için sadece iki gün denedim ve gerçekten pil tüketimi durdu. Dolayısıyla uzun süreli park halinde bu yöntemin kullanılabileceğini düşünüyorum.

    - Diğer bir reset işlemi ise dot matrix ekranın altında bulunan speaker'ın üst köşesinde ki küçük bir düğmeye bir kaç saniye ucu sivri bir şey ile basmakla gerçekleştirilebilmektedir. Bu işlemi yaptığınızda sessiz bir ortamda iseniz hafif bir tık sesi duyacaksınız. Sonrasında resetleme işlemi tamamlanmış olacaktır.

Amsterdam'ın ünlü bisiklet markası Van Moof ve 2018 model Electrified S2

      

 Van Moof, Amsterdam merkezli Hollanda’da üretilen bir bisiklet markasıdır. 2009 yılında iki kardeş tarafından kurulmuştur, Hollanda’nın doğal yapısı gereği yoğun bir bisiklet kullanımı bulunmaktadır. Van Moof şehir içi ulaşımda kullanılmak üzere, minimalist yani oldukça sade bisikletler üretmektedir. Son yıllarda ortaya çıkan elektrikli bisiklet teknolojisine ayak uydurarak iki farklı modelden oluşan şehir tipi bisikletleri dizayn etmiş ve üretmiştir. 

Van Moof S2 

  Van Moof 2023 yılında S5 modelini duyurmuş fakat bir kaç ay sonra finans problemleri yaşadığı için iflas baş vurusu yapmıştır. İflas başvurusundan sonra McLaren Applied firmasının alt şirketlerinden biri olan Lavoie firması tarafından satın alınmış ve yeniden yapılandırmaya giderek yeni bir başlangıç yapmıştır. 

Van Moof iki farklı model tasarımı yapmıştır. S serisi ve X serisi 3. Nesile kadar devam etmiş S5 modeli ile birlikte A5 modeli ile X modeli yerine A model ismi kullanılmaya başlamıştır. S4 yada diğer model satışa çıkmamıştır.

S2 modeli ile başlayan bir çok teknik problem S3 modellerinde de devam etmiştir. Hatta S5 modellerinin bile ilk çıkan serilerinde teknik problemler bulunmaktadır. Lavoie firması yönetime geldikten sonra S5 ve A5 modelinin bütün aktif parçalarını incelemeye almış, gelen bir çok şikayet ve arıza kayıtları incelenmiş ve sorunlu parçaların yeniden tasarımları yapılarak daha sağlam parçalara geçişi sağlanmış bulunmaktadır. Şu an firmanın kendi sitesi ve yetkili servislerinde satılan modeller Van Moof 2.0 ismi ile satılmaya başlanmıştır. Özellikle mobil yazılım ve bisikletlerin firmware güncellemelerine özen gösterilmiş ve süratle yeni sürümler yayınlanmıştır.

Van Moof un oldukça güzel ve sade olan klasik tasarımı bulunmaktadır ve klasik üçgen şase S modellerin tamamında benzerdir. X modellerin dizaynı da farklı olmakla beraber A serisinde değişmiştir.

Ben 2020 yılında ilk defa S2 modelini gördüğümde çok beğenmiştim fakat yeni fiyatları 2500 euro civarında satılıyordu. Tabii ki bu fiyat benim için oldukça yüksek bir meblağ olduğu için ikinci el ürünlere bakmaya başladım. Fakat zamanla S2 modellerde ortaya çıkan arızalar sebebiyle arızalanan bisikletlerin tamirinin zor ve firmanın iflasa gitmesi sebebi ve parça bulmanın zorluğu bu modellerin piyasasını neredeyse 10/1 e kadar düşürmüştü. Bende bu fırsatı değerlendirerek arızalı bir modeli uygun bir fiyata satın aldım. Birkaç müdahale ile şimdilik sorunsuz kullanmaya başladım.

Van Moof S2 hakkında biraz bilgi vermek gerekirse; 

    • Motor ve Güç: 250W'lık bir motor ile donatılmıştır ve 40 Nm tork sağlamaktadır. Motor ön tekerleğe bağlıdır.

    • Batarya: 36V 504 Wh kapasiteli şase içine entegre bir bataryaya sahiptir. Tam şarj ile yaklaşık 60-150 km arasında bir menzil sunar (kullanım tarzına bağlı olarak değişmektedir).

    • Akıllı Özellikler: 

        o Kick Lock: Arka tekerlekte yerleşik bir kilit sistemi vardır, tek bir dokunuşla bisikleti kilitlemenizi sağlar. Bisiklet hareket ettirilirse alarm devreye girer.

        o Hırsızlık Koruması: GPS izleme ve alarm sistemi ile donatılmıştır. Bisiklet çalındığında, VanMoof'un "Peace of Mind" hizmeti devreye girer. (Ücretli servisti ve şuanda bu servis bulunmamaktadır.)

        o Turbo Boost: Anlık hızlanma ve kalkış için bir düğme ile ekstra güç sağlar.

    • Tasarım: LED ön ve arka ışıklar şase üzerine entegre edilmiştir. Batarya ve diğer elektronik bileşenler şase içinde gizlenmiştir, ışıklar sensor ile karanlık ortamlarda otomatik yanacak şekilde ayarlanabilmektedir. Hız ve pil durumunu gösteren dijital ekran sele altı yatay boru üzerine yerleştirilmiştir. Bisiklet zili ve alarm dijital ses olarak speaker üzerinde verilmektedir.

• Vites Sistemi: Otomatik 2 viteslidir. 20 km hıza ulaştığınızda otomatik olarak 2. Vitese geçer.

• Bağlantı: Van Moof uygulaması üzerinden Bluetooth ile bağlanabilir, bu sayede sürüş verilerini takip edebilir ve bisiklet ayarlarını yapabilirsiniz. Bisiklet kilidini açabilir, pil seviyenizi görebilir, Işık ayarlarınızı yapabilir, Pedal destek gücünü 1 – 4 güç aralığında ayarlayabilirsiniz.

        Hollanda oldukça düz bir ülke olduğu için ben genellikle pedal destek gücünü 1 - 2 aralığında kullanıyorum. Eğer köprü yada benzeri yokuş tırmanmak gerekirse Turbo Boost düğmesine basarak extra güç kullanıyorum. Tabiki bu sayede bisikletin menzili daha fazla uzamakta.

        Lavoie firmasına başarılar dilerken, eğer yüksek kalitede ve düşük arıza oranlarına sahip bir dönem başlatabilirlerse piyasada tekrar hak ettiği yere gelecektir. Özellikle Japonya ve Amerika piyasaları onlar için oldukça önemli bir pazar. Çin markalarının neredeyse üçde bir fiyatına ürün satmaları gerçekten Avrupa markalarını zor durumda bırakmakta. Avrupa markalarını kurtaracak en önemli şey kullanılan parçaların kalitesi ve satış sonrası parça ve tamir olanaklarının bolluğu olmalı. 

İkinci El Elektrikli Araç alımında dikkat edilecek en önemli husus pil sağlık durumu (SOH)

 Seneler geçtikçe ikinci el elektrikli araçlarda araba galerilerindeki yerlerini almaya başladı. Fakat yepyeni bir teknolojiye sahip olan bu araçları satın alırken dikkat edilmesi ve mutlaka sorulması gereken şey aracın pilinin sağlık durumu yani SOH (State of Health).

Ayı cep telefonlarındaki gibi elektrikli araçlarında pillerin ömrü var. Yüzlerce kez şarj edilebilmesi, yüksek hızda şarj edilmeleri, pillerin ömürlerini zaman içinde azaltıyor. Örnek olarak, sahibi olduğum Renault Zoe 2020 model ve 52Kw pile sahip. 2024 yılında satın aldığımda hemen OBD2 cihazım ile kontrol ettim ve neredeyse 4 yaşındaki aracın 13.000km de SOH durumu %99 idi. Yani neredeyse hiç gerileme olmamıştı. Yine geçen günlerde birebir aynı model bir ZOE'nin 75.000km de yapılan SOH testinde %92 pil durumunda olduğunu gördüm. Bu değerler oldukça iyi değerler. 

Renault elektrikli araçlarında kullandığı pillere 8 yıl yada 160.000km garanti veriyor. 8 yıl içinde aracınızın SOH değeri  %60'ın altına düşerse pili değiştireceğini söylüyor. Eğer yukarıda ki değerler her araç için geçerli olursa pillerin ömrü oldukça iyi demektir.

Diğer önemli bir konu ise pillerin ömrünü belirleyen bir kaç değişkene dikkat edilmesidir. Elektrikli araçların pilleride diğer bir çok pil çeşidi gibi aşırı ısıya karşı hassastırlar. Ayrıca yüksek hızda şarj işlemi de pillerin ömürlerini azaltmaktadır. Yeni yapılan çalışmalar ile bu iki sorun aşılmak üzere fakat konumuz mevcut elektrikli araçlar olduğu için bu konuya girmiyoruz. 

Eğer elektirkli bir araca sahipseniz bu iki konuya dikkat etmenizi bir çok uzman önermektedir. Kısaca özetlemek gerekirse, gerekmedikçe düşük hızlarda şarj etmek, aşırı sıcaklarda şarj işlemini akşam saatlerine ertelemektir. Bazı pil türleri için ise pilin şarj miktarını %20 nin altına düşürmeden yeniden şarj etmek, uzun süreli park etme işleminde %80-%90 arası şarj ile aracı parka almak önerilmektedir. 

Elektrikli araçlar ile yepyeni alışkanlıklar ve araç kültürü oluşmaya başladı. Artık yeni deneyimler ve öneriler oldukça yoğun bir şekilde tartışılmaya başlanacaktır. 

İyi seyirler dilerim.